Eko-znaki - broń Konsumenta. Czy umiesz nią władać?

Na produktach możemy znaleźć wiele oznakowań, które pozwalają nam dokonać bardziej świadomych i odpowiedzialnych wyborów. Jako kupujący jesteś więc wyposażony w nie lada "broń" - gdyż z tych oznaczeń możesz dowiedzieć się więcej o produkcie lub jego producencie.

Cóż Ci jednak po "broni", którą nie umiesz się posługiwać? Sprawdź, czy wiesz co oznaczają poszczególne produktowe piktogramy. Poniżej prezentujemy niektóre z nich.

Na wstępie... pochwalimy się;-) - my też mamy swoje 2 eko-znaki. A oto ich znaczenie:

Znaku tego mogą używać (m.in. na produktach) instytucje uczestniczące w Polskim Programie Czystszej Produkcji, posiadające Świadectwo Czystszej Produkcji. Świadczy on o tym, że producent dobrowolnie, stale ogranicza negatywne oddziaływania na środowisko swoich procesów (znak nie dotyczy cech konkretnego produktu, ale ogólnej działalności firmy). Ważne: znak informuje o uczestnictwie w określonej inicjatywie, a nie o cechach konkretnego produktu jako takiego.

Znaku tego mogą używać (m.in. na produktach) instytucje uczestniczące w Polskim Programie Czystszej Produkcji, posiadające wpis do Polskiego Rejestru Czystszej Produkcji i Odpowiedzialnej Przedsiębiorczości. Świadczy on o tym, że producent dobrowolnie, stale ogranicza negatywne oddziaływania na środowisko swoich procesów (znak nie dotyczy cech konkretnego produktu, ale ogólnej działalności firmy), a także prowadzą szeroko pojętą działalność prospołeczną. Ważne: znak informuje o uczestnictwie w określonej inicjatywie, a nie o cechach konkretnego produktu.

A oto inne, przykładowe eko-znaki, które możesz znaleźć na produktach. Spróbuje je odnaleźć stojąc przy sklepowej półce:

Błękitny Anioł – najstarszy eko-znak (1978), wywodzący się z Niemiec, a obecnie obejmujący 4350 różnych produktów zebranych w ok. 80 kategorii. Nadawany jest produktom, które mają zdecydowanie lepszą charakterystykę środowiskową od innych artykułów z tej samej grupy towarów (są środowiskowymi liderami danej grupy). Obok znaku wypisane są właściwości wyróżniające dany produkt. Znak ten może być nadawany nie tylko wyrobom, ale i procesom.

Znak Der gruene punkt (zielony punkt), powstał początkowo dla produktów pochodzących z Niemiec, aczkolwiek jest dziś stosowany w wielu innych krajach. Oznacza, że za opakowanie danego wyrobu producent wniósł wkład finansowy na rzecz krajowej organizacji odzysku opakowań.

W Polsce znak ten oznacza, że „producent wniósł wkład finansowy w budowę i funkcjonowanie systemu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych tworzonego przez Rekopol Organizacja Odzysku S.A., zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa polskiego i Unii Europejskiej w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych”.

„Stokrotka” (znany też jako „Margerytka” lub „Eco-label”) – znak nadawany wyrobom wytworzonym w Unii Europejskiej, w oparciu o analizę ich cyklu życia – czyli oddziaływania wyrobu na środowisko od pozyskania i przetwarzania surowców, poprzez jego produkcję i użytkowanie aż do utylizacji. Obecnie znak ten nadaje się produktom zaszeregowanym do 24 kategorii (wymienionych m.in. na stronie internetowej).

Polski znak ekologiczny Eko – oznacza, że produkt jest przyjazny dla środowiska i zdrowia. Ocenia się cały cykl życia danego wyrobu. Zasady jego przyznawania są obecnie podobne do nadawania „Margaretki”, stąd oba znaki można uzyskać równocześnie. Wiele krajów posiada własne znaki ekologiczne.

Energy star – potwierdza, że posiadające go urządzenia elektryczne zużywają tylko niezbędną ilość energii potrzebną do pracy.

Znak informujący, że dany produkt został wytworzony na obszarze Zielonych Płuc Polski, zgodnie z obowiązującymi normami ochrony środowiska. Produkty z tym znakiem są bezpieczne dla środowiska i człowieka, nie zawierają łatwo uwalniających się szkodliwych substancji, spełniają wymagania jakościowe i normy bezpieczeństwa dla danej grupy wyrobów, podlegają stałej kontroli (jakości, przestrzegania procedur wytwarzania) oraz są nowoczesne i poszukiwane na rynku.

FSC (Forest Stewardship Council) – znak ten informuje, że produkt zrobiony jest z drewna pochodzącego z lasu zarządzanego zgodnie z ekologicznymi zasadami.

Znak certyfikowanego rolnictwa ekologicznego obowiązujący na terenie Unii Europejskiej (po lewej: obecny, po prawej: używany do 2010). Wybierając taki produkt mamy pewność, że m.in.: przynajmniej 95% składników danego produktu zostało wyprodukowane metodami ekologicznymi, produkt był nadzorowany podczas procesu produkcji i przygotowania, produkt jest sprzedawany bezpośrednio przez producenta lub w zamkniętych, zabezpieczonych i oznakowanych opakowaniach, na produkcie widoczne jest nazwisko lub nazwa handlowa producenta, przetwórcy i sprzedawcy, a dodatkowo nazwa i kod jednostki certyfikującej.

Ekoland – znak nadawany certyfikowanym gospodarstwom rolnym prowadzącym produkcję przy pomocy metod ekologicznych. Podstawą przyznania znaku jest ocena stanu środowiska i sposobu produkcji (hodowli i uprawy), a nie produktu finalnego. Znak ten informuje też o spełnieniu przez żywność europejskich standardów jakości.

Znak ten informuje, że dany produkt jest w pełni biodegradowalny. Może być kompostowany, nie uwalniając w tym procesie żadnych szkodliwych substancji.

Znak ten informuje, że dany produkt nie powoduje emisji substancji niszczących warstwę ozonową.

„Pętla Mobiusa” – może mieć dwojakie znaczenie. Jeżeli w środku lub obok znaku podano liczbę (%), oznacza to, że wyrób lub opakowanie zostało wykonane częściowo z surowców pochodzących z recyklingu (podana liczba informuje, jaki procent materiału wejściowego pochodził z recyklingu). Jeżeli znak nie ma żadnej liczby, oznacza wtedy, że opakowanie nadaje się do recyklingu.